05 okt Nobelprijs voor zintuigonderzoekers
Nobelprijs voor Geneeskunde gaat naar Amerikaanse zintuigonderzoekers
Julius en Patapoutian ontdekten de receptoren waarmee ons lichaam temperatuur en aanrakingen voelt. Die receptoren sturen signalen naar de hersenen, waarmee wij herkennen of het warm of koud is, en wat we precies aanraken. Ook het gevoel dat we krijgen bij een stevige knuffel van een geliefde wordt aangestuurd door die receptoren.
Patapoutian ontdekte wat er precies gebeurt als het lichaam een aanraking voelt. Of we nou een kop koffie pakken of de hand van onze geliefde vasthouden, in beide gevallen wordt er druk uitgeoefend op onze cellen, die daarop reageren. “Ze hebben een van de geheimen van de natuur opgelost, hoe ons lichaam prikkels van buiten omzet in signalen. Zintuigen zijn cruciaal om in leven te blijven”, aldus het Nobelcomité.
Zintuigen
Onze zintuigen gebruiken we de hele dag door. Zien, ruiken, horen, proeven en voelen/tasten. We nemen waar en reageren er op. Vaak niet bewust. Binnen de haptonomie gebruiken we dit om ons weer bewust te worden hoe we gewoon zijn om te doen. Hoe reageer jij op druk, op aanraking, op nabijheid. Waar wordt je meer toe aangetrokken: harde materialen of zachte? Koud of warm?
Op basis van wat we waarnemen vormen we een beeld in ons hoofd. We kunnen wat we zien herkennen en plaatsen: dit is een bloem, een kerktoren of een fiets. Door ervaring hebben we dat geleerd. Dit noemen we identificeren of differentiëren.
Zintuigen waarschuwen ons ook voor (mogelijk) gevaar: we ruiken een brandlucht, we horen een fietsbel, of we zien een naderende auto. En onze tastzintuigen ook: dit is (te)warm of deze druk wordt te hoog (en gaat pijn doen).
Veel van wat we waarnemen vergeten we gelijk weer. Interessant is om te kijken waar we op gericht zijn. Stel je loopt buiten op straat. Wat zie je? Wat neem je waar? En wat blijft er bij? Zie je vooral dingen waar je blij van wordt (mensen die genieten, kinderen die plezier hebben, de zon die mooi door de bomen schijnt, een mooie bloem etc) of zie je vooral gevaar? Fietsers die elkaar met hoge snelheid inhalen, een kind te dicht bij de stoeprand loopt, iemand die door rood loopt etc. Je kan je voorstellen dat dat tweede je veel meer spanning en stress oplevert dan dat eerste. En ook dat iemand die wat meer vanuit angst is aangestuurd andere dingen waarneemt dan een ‘blij’ persoon.
Tast en aanraking
Stel ik leg mijn hand op je rug. Door onze tastsensoren voelen we deze hand liggen. De temperatuur van de hand. De (lichte) druk van de hand. Beweeg je hier naar toe of er van af? Schrik je? Wordt je alert? Of ontspan je en wordt je rustiger? Het een is niet beter dan de ander. Het gaat niet om goed of fout. Het geeft informatie. Gewaar worden van hoe jij reageert helpt je om grenzen te stellen. Keuzes te maken die bij je passen.
Mijn dank is groot voor deze Nobelprijswinnaars en het Nobelprijscomité. De werking van onze zintuigen is boeiend. Nuttig inderdaad voor pijnbestrijding en hoe wij omgaan met pijn. Maar dus ook hoe we reageren op aanraking, knuffels van dierbaren en contact.
Zie hier het artikel op nu.nl wat mij inspireerde voor deze blog. Voor meer informatie over haptonomie klik je hier.
