16 dec Je moet erdoorheen
Verdriet, boosheid, pijn: we reageren het af of vluchten ervoor weg. Maar juist de momenten waarop we worden gekwetst, juist de gebeurtenissen die ons boos maken of wanhopig, bevatten waardevolle levenslessen.
In lijn met de evolutionaire psychologie hoorde Brown dat een grote groep mensen in moeilijke situaties, net als zijzelf, doet wat ons brein ons al eeuwen dicteert te doen: vechten of vluchten.
Maar er was ook een groep die iets totaal anders deed. Die groep wekte Browns nieuwsgierigheid. De veerkrachtigste mensen in Browns onderzoek, de mensen die het beste in staat zijn om relaties te herstellen, effectief leiding te geven, warm op te voeden, verder te gaan na verlies, bleken mensen die niet vechten, en ook niet vluchten, maar vóélen.
‘We vinden het onprettig, hoe ingewikkelde emoties voelen,’ schrijft Brown in haar boek, ‘en we weten niet wat we moeten met het ongemak en de kwetsbaarheid die ze met zich meebrengen. De meesten van ons hebben nooit geleerd om ongemak uit te zitten, erover te spreken; eerder hoe het te ontladen of ervan af te komen, of te doen alsof het niet gebeurt.’
In deze tijd zijn we zo gewend om controle te willen houden. De emoties moeten we beheersen, onderdrukken, en vooral gewoon doorgaan. Hoe kunnen we deze controle weer wat los laten, en ‘gewoon’ stil staan bij wat er is? Voelen wat iets met ons doet. Want dat lijkt me juist waar het leven over gaat: het beleven. En bij dat leven horen nou eenmaal niet alleen de ‘leuke’ gevoelens, zoals blijheid, vrolijkheid, vitaliteit, maar ook angst en verdriet.
Het is mooi als we daar voor onszelf iets meer ‘verstand’ van krijgen. Wat raakt ons nu zo? Waar ben ik bang voor? Wat maakt dat ik me verdrietig voel? Want als we daar bewust van zijn, dan komt er ook ruimte om dingen anders te doen.
Lees hier verder in het artikel van Psychologie Magazine met hoogleraar Brené Brown.